Monty

Het poëtische universum van Oxana Sankova wordt vaak bevolkt door figuren in de rafelrand, tussen de tegels van het trottoir, tussen werkelijkheid en fictie. Ze haalt inspiratie uit persoonlijke levenservaringen en literatuur, zowel uit haar thuisland Rusland als de rest van de wereld. Voor deze voorstelling zoekt ze inspiratie bij mensen die zwakte kozen als een vorm van verzet, zoals de ‘alcoholoog’ Venitsjka uit Jerofejevs roman Moskou-Petoesjki of de schijnbaar zelfdestructieve personages van Platonov.

Wat als iemand besluit om zichzelf opzettelijk te ver- zwakken? Zichzelf fysiek en mentaal te destabiliseren door bijvoorbeeld enorme hoeveelheden alcohol te consumeren? Zal hij alle vaste grond onder zijn voeten verliezen, zo onverschillig worden als de wereld zelf? Of zal die onthechting hem verlichten, hem boven zichzelf doen uitstijgen en een kwetsbaarheid installeren die hem meer openstelt voor de wereld? Als zijn zwakte een kracht wordt, is het dan nog steeds een zwakte? Zal de wereld er iets om geven? En waar gaan alle lege flessen naartoe?

Van kinds af aan groei je op met het idee dat je sterk moet zijn. Dat je moet vechten voor je plek in de zon. En als je dat niet doet, dan zal dit leven je opvreten. Dan heb je verloren. En je bent heel bang om te verliezen. Om achter te blijven. Helemaal onderaan. Op een dag hoorde ik deze tekst uit het taoïstische werk Tao Te Ching:

‘Het belangrijkste is om hen in zichzelf te laten geloven en hulpeloos te worden als kinderen. Want zwakte is groot en kracht is verwaarloosbaar. Wanneer een mens geboren wordt, is hij zwak en buigzaam, en wanneer hij sterft, is hij sterk en hard. Hardheid en kracht zijn de metgezellen van de dood. Zwakheid en buigzaamheid drukken de versheid van het leven uit. Daarom zal wat verhard is, niet winnen.’

Voor mij klonken die woorden fascinerend mooi en beangstigend tegelijk. Wat gebeurt er als je echt probeert die gedachte in het leven te volgen?
—Oxana Sankova